Kişinin yaşadığı maşer içre değeri olan , kabiliyet, hâl ve vesair davranış biçimlerini geliştirdiği proseslerin tümüdür.
Yetişek, önceden saptanmış esaslara gereğince insanoğluın davranışlarında belirli gelişmeler sağlamlamaya yarayan planlı etkisinde bırakır sürecidir.
Yetişek; ferdin davranışlarındaki evetşantısı suretiyle kasıtlı olarak ve isteyerek değmaslahatme meydana getirme sürecidir.
Görüldüğü üzere eğitimin bir çok tanılamamı yapılabilmektedir. Fakat, günümüzde çoğunlukla yeğleme edilen tanılamam:
“Kişinin davranışında, kendi evetşantısı suretiyle ve kasıtlı olarak istenilen yönde( eğitimin yalnızçlarına tatminkâr ) değmaslahatme meydana getirme sürecidir.” Şeklindedir.
Bu aşinalık gereğince;
· Yetişek bir prosestir.
· Yetişek sürecinde, ferdin davranışlarının istenilen yönde değmaslahattirilmesi yalnızçlanmaktadır.
· Davranışlarındaki değmaslahatme kasıtlı olarak gerçekleştirilmektedir.
· Yetişek sürecinde ferdin kendi evetşantıları esastır.
EĞİTİMİN SÜRECİ
Eğitimin üç kök öğesi vardır.
1. Amaç
2. Öğretme ve öğrenme etkinlikleri
3. Bileğerlendirmeler
Yetişek yalnızçla adım atar, öğretme-öğrenme etkinlikleriyle devam değer ve yorum ile son bulur. Sürecin bu mantığı umum kültürler muhtevain nüshadır. Amaçların içeriği ve öğrenme muhtevain kullanılan öğretme şekilleri kültürden kültüre gereğince değmaslahatebilir, fakat sürecin doğbeyı değmaslahatmez.
Yetişek kapsamı ve tanılamamlanması açısından çok geniş bir kavramdır. Tarih süresince biriyi filozof ve terbiyeci, eğitimin ne olduğuna dayalı farklı farklı tanılamamlamalarda bulunmuştur. Hasetmüzde ise eğitimin onaylama edilen ölçün tanılamamı şudur: Yetişek, ferdin davranışlarında kendi evetşantıları suretiyle kasıtlı olarak istendik davranış değmaslahatikliği meydana getirme sürecidir. Bu tanılamamlama ekseninde eğitimin umumi hatları çizilebilir. Bu tanılamamlamanın içre eğitime dayalı bazı önemli kavramlar vardır. Özellikle “kendi evetşantıları suretiyle”, “kasıtlı olarak”, “istendik davranış değmaslahatikliği” ve “süreç” üzere kelimeler eğitimin esas taşlarıdır.
Yetişek, anatomi muhtevain hayat boyu devam fail bir prosestir ve davranışlarda değişiklik meydana getirir. Bu davranış değişiklikleri ise ferdin kendi tecrübelerine dayanır. Davranış değişiklikleri istendik yani beklentilere ve hedeflere tatminkâr olabileceği üzere istenmedik yönde de gelişebilir. Yetişek sürecinin maslahatletilmesi ise kasıtlı yani programlı ve programlı olabileceği üzere gelişigüzel de mümkün. Kasıtlı olarak meydana getirilen eğitime formal yetişek, gelişigüzel meydana getirilen eğitime ise informal yetişek denir. Henüz açıklayıcı bir örnek verirsek okul, dershane, yetişek merkezleri üzere mekânlarda verilen yetişek formal; ferdin kendi çevresinden edindiği ve planlı programlı sıfır yetişek ise informal eğitidir. Doğrusu yetişek sadece okullardaki öğrenmelerle sınırlı değildir.
Yetişek Türleri
Yetişek türlerine gereğince sınıflandırıldığında formal ve informal yetişek sürdürmek üzere iki tür ortaya çıkar. Formal yetişek okullarda evet da kurumlarda belirli bir maksat ve program çerçevesinde gerçekleştirilir ve bu yetişek tipinin belirli bir amacı vardır. Bu düzende yetişek süreci yönetimsel bir ekip ve eğitmenler tarafından planlanır. İnformal yetişek ise kendiliğinden gelişen plansız ve programsız meydana getirilen eğitimdir ki duygusal bu eğitimi sosyal çevresinden gizil olarak edilir.
Yetişek Sistemi
Yetişek, bir yol olarak ele alındığında ise yetişek sisteminin üç kök ögesi bulunmaktadır: Bunlar kaynaklar, prosesler ve çıktılardır. Kaynar; eğitimin beslendiği öğretmen, öğrenci, yapı, tesisat, maliyet, personel üzere fiziki unsurlardır. Süreç; okul içre meydana gelen dersler, öğrenme evetşantıları ve ibret aktiviteleridir. Çıktılar ise bireyde marifet, yeterlilik, yetki, test meyveları üzere istenilen davranış değmaslahatiklikleridir.